تفسیر مجاهد بن جبر و روش شناسی آن

thesis
abstract

مجاهد بن جبر از مشهورترین مفسران تابعین در قرن دوم و از موثق ترین شاگردان ابن عباس و از راویان امام علی (ع) است. مجاهد از پایه گذاران اجتهاد در تفسیر قرآن می با شد. بسیاری از رجالیون وی را ستوده اند و عده ی معدودی نیز، مورد جرح قرار داده اند. مجاهد را متهم به تفسیر به رأی، مراجعه به اهل کتاب و تمایل به خوارج کرده اند. در کتاب های رجالی، مشایخ و شاگردان بسیاری برای وی ذکر شده است. طبق روایات، وی از محبان و معتقدان به ولایت امام علی (ع) است. غیر از روایات فراوانی که در تفاسیر روایی از مجاهد نقل شده است، تفسیری مستقل با عنوان "تفسیر مجاهد" وجود دارد. نسخه ی خطی از این تفسیر، به شماره ی 1075 در دارالکتب المصریه در قاهره نگهداری می شود که مبنای چاپ های مختلف تفسیر مجاهد قرار گرفته است.گفته شده دو نسخه از این تفسیر نزد محمد صالح برغانی بوده،که در کربلا نگهداری می شود. مهم ترین ویژگی این تفسیر مانند سایر تفاسیر روایی کهن، اختصار و شرح و توضیح واژگان و عبارات قرآن است، به گونه ای که 65 درصد از مجموع روایات آن، به تبیین لغوی اختصاص یافته است. در این تفسیر از ابزارهای دیگر مانند بیان سبب نزول، ناسخ و منسوخ، اختلاف قرائات، مباحث تاریخی و ... نیز استفاده شده است. اسرائیلیات در این تفسیر جداً کم است. تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر قرآن با حدیث و تفسیر عقلی از جمله روش های به کار رفته در آن است. افزون بر صبغه ی لغوی، گرایش های فقهی و کلامی نیز در این تفسیر وجود دارد. از 2130 روایت موجود در این نسخه، 1730 روایت به مجاهد و سایر روایات به افرادی مانند پیامبر (ص)، امام علی (ع)، ابن عباس و... منتهی می شود. مشهورترین سند تفسیر مجاهد "عبدالرحمن- ابراهیم- آدم- ورقاء- ابن ابی نجیح- مجاهد" است. پس از سند مشهور بیشترین روایات با سند "آدم- مبارک بن فضاله- حسن بصری" نقل شده است. اشتباه آوردن نام افراد، ناقص آوردن برخی راویان سلسله سند، افتادگی در سند، ذکر روایات بدون سند و ... از مواردی است که در برخی اسناد این تفسیر دیده می شود.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

آرای تفسیری مجاهد بن جبر مکی در تفسیر طبری

علم تفسیر علمی است؛ که انسان را با مقاصد وحی آشنا می سازد و او را به وظایف الهی اش آگاه می گرداند . تفسیر به معنای روشن کردن مفاهیم آیات قرآن و پرده برداشتن از مراد و مقصود آنهاست. اهمیت تفسیر تا جایی است که جمعی از صحابه و تابعین به تفسیر قرآن پرداختند؛ مکتبهای تفسیری به وجود آوردند وشاگردان زیادی تربیت کردند. از بین اصحاب ، حضرت علی (ع) ، ابن عباس... واز تابعین ، سعیدبن مسیب، عکرمه، مجاهد ......

تحقیق در آراء تفسیری مجاهد بن جبر

مجاهد بن جبر از تابعیان معروفی است که در تفاسیر شیعه و سنی روایات زیادی از وی نقل شده است؛ تا جایی که گروهی از محققان اهل سنت به تفسیر او اعتماد کرده و عده ای یاد آور شده اند که تفسیر او صحیح ترین وجوه در شرح و گزارش آیات قرآنی است. از این رو شناخت آراء و مبانی وی می تواند در شناخت دلالت احادیث و یافتن رد پای تفسیر عقلی یا سایر مبانی تفسیری تابعین کمک نماید. در این پایان نامه، با مقایسه روایات ...

15 صفحه اول

گونه‌شناسی متن روایات تفسیر مجاهد

مجاهد بن جبر از مفسران معروف تابعی در قرن دوم، از موثق‌ترین شاگردان ابن عباس و از راویان امام علی(ع) می‌باشد. غیر از روایات فراوانی که در تفاسیر روایی از وی نقل شده، تفسیری با عنوان «تفسیر مجاهد» به روایت ابن ابی نجیح، که تنها تفسیر مستقل باقی‌مانده از دوران تابعین می‌باشد، به وی منسوب است. نسخه خطی این تفسیر که به شماره 1075 در دار الکتب المصریه در قاهره نگه...

full text

تفسیر مجاهد، بررسی اصالت، سند، متن و بیان مبانی آن

مجاهد بن جبر از مفسّران مشهور قرن دوم است. غیر از روایات فراوانی که در تفاسیر روایی از وی نقل شده، نسخه¬ای مستقل و اصیل با عنوان «تفسیر مجاهد» وجود دارد که تنها تفسیر باقی مانده از عهد تابعین است که توسط «ابن ابی نجیح» از مجاهد روایت شده و از هیچ تفسیر دیگر خصوصاً «تفسیر طبری» رونویسی نشده است. از 2130 روایت موجود در آن، 1731 روایت به مجاهد و سایر روایات به افراد دیگر از جمله پیامبر (ص)، امام علی...

full text

روش شناسی تفسیر «تسنیم»

تفسیر تسنیم تألیف آیت الله جوادی آملی از جمله تفاسیری است که به زبان فارسی و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نوشته شده است .تفسیر تسنیم جامع سه روش تفسیری «قرآن به قرآن»، « قرآن با سنّت » و «قرآن با عقل» است.  نگارنده این مقاله به معرفی مؤلف و تفسیر تسنیم و شیوه تفسیری در آن پر‌داخته و نمونه‌هایی از روشهای مؤلف را در تفسیر مورد پژوهش نشان داده است .

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023